خود اظهاری مالیاتی چیست و چگونه انجام می شود؟

هر ساله کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی برای تامین هزینه های جامعه باید مالیات پرداخت کنند. حال این مالیات چگونه از آن ها اخذ می گردد؟ با ارسال اظهارنامه مالیاتی در سامانه مودیان و خود اظهاری مالیاتی این کار انجام می شود. خود اظهاری مالیاتی به این معناست که خود شخص میزان دقیق درآمد خویش را به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام نماید. حال چگونه و در چه زمانی این امر انجام می شود را در ادامه با ما همراه باشید. شرکت خدمات حسابداری و مالیاتی حساب اندیش ایرانیان پیشرو در زمینه ارائه امور مالی و مشاوره مالیاتی بوده و دارای مجرب ترین کارشناسان حسابداری و مالیاتی می باشد.

خوداظهاری مالیاتی چیست؟

مالیات به دو دسته تقسیم می گردد. مالیات های مستقیم و غیر مستقیم. خوداظهاری مالیاتی در مالیات های مستقیم کاربرد دارد و در هنگام ارسال اظهارنامه مالیاتی، ممیزان بررسی درآمد واقعی را بر اساس اعتمادی که به مودیان دارند انجام خواهند داد. تعیین مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بر عهده مامور تشخیص مالیات است و میزان درآمد بر اساس خود اظهاری مالیاتی صورت می پذیرد.

از سال 1381 به بعد، روش خود اظهاری مالیاتی مبنای محاسبه مالیات در ایران قلمداد گردید. اما از سال 1381 به قبل، کار شناسایی مودیان و میزان درآمد ها توسط سازمان امور مالیاتی کشور انجام می شد. حالا شاید با خود فکر کنید که در چنین روشی ممکن است مودیان دروغ بگویند و درآمد واقعی خود را پنهان کنند. ولی باید خدمتتان عرض کنیم که دفاتر حسابداری را نیز باید پلمپ نمایید و در سیستم حسابداری خود تراکنش ها و ریز گزارشات را باید ثبت نمایید.

اخذ مالیات از طریق خود اظهاری مالیاتی

ممیز مالیاتی در این روش به صورت حضوری به محل کار مودی مراجعه نمی کند. به عبارت دیگر مبنای محاسبه مالیات بر آنچه که مودی گفته است می باشد.

ولی مودیان اسناد و مدارکی را نیز باید به صورت الکترونیکی ارسال نمایند. صحت سنجی درآمد واقعی بر اساس اسناد ارسال صورت می پذیرد. در صورت پنهان سازی درآمد و یا تراکنش مشکوک از مودی درخواست می گردد که تا در این خصوص توضیحاتی را ارائه نماید.

اسناد و مدارک ارسالی از سوی مودی و تعاملاتی که وی انجام داده است احراز سنجی خواهد شد. به طور مثال اگر تراکنشی به شرکتی خاص داشته است از آن شرکت نیز درخواست خواهد کرد تا اسناد و مدارک مربوط به این تراکنش را ارائه دهد. مدارک بین طرفین مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در صورتی که موسسات دولتی در معاملاتی که مودی انجام داده است دخیل باشد، احراز سنجی های دیگر اط طریق مراجع دولتی صورت می پذیرد.

همانطور که مشاهده می کنید در خود اظهاری مالیاتی نمی توان پنهان سازی درآمد داشت. زیرا استعلام های مربوطه قابل انجام است و ممیز این اختیار را خواهد داشت که از مراجع دولتی اسناد و مدارکی دال بر تخلف مودی را اخذ و بررسی نماید.

چه کسانی باید خوداظهاری مالیاتی ارائه دهند؟

کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی برای پرداخت مالیات بر درآمد سالیانه خود، موظف به خود اظهاری مالیاتی می باشند.

در گام اول باید به سامانه مودیان وارد شوید و با وارد کردن نام کاربری و کلمه عبور خود به داشبورد اختصاصی هدایت خواهید شد.

دقت فرمایید که برای خوداظهاری مالیاتی داشتن کد اقتصادی 16 رقمی الزامی است.

اگر کد مالیاتی ندارید باید به نزدیک ترین واحد مالیاتی مراجعه نموده و تشکیل پرونده دهید. در صورتی که در لیست مشمولان مالیات صفر قرار دارید نیز باید اظهارنامه مالیاتی به صورت خوداظهاری ارسال کنید. بهتر است از یک مشاور مالیاتی معتبر در این خصوص کمک بگیرید.

زمان ارائه خوداظهاری مالیاتی

خوداظهاری مالیاتی صرفا برای افرادی بوده که در نظام مالیاتی کشور مودی حقیقی و حقوقی شناخته می شوند. کلیه حقوق بگیران بخش دولتی و خصوصی نیازی به ارسال خوداظهاری مالیاتی ندارند. مگر در مورد املاک و مستغلاتی که به اسم آن ها بوده و از طریق اجاره کسب درآمد می نمایند.

در صورتی که فرد به طرق گوناگون درآمدی را کسب نماید باید اظهارنامه مالیاتی مالیات بر درآمد ارائه دهد.

• به طور مثال انجام خدمات مشاوره ای
• انجام خدمات فریلنسری
• درآمد های ترید و اینترنتی
• دریافت اجاره بها
• دریافت عایدی و فروش محصولات کشاورزی
• هر نوع درآمدی به غیر از درآمد مستمری از کارفرما

• 

جریمه اعلام نکردن خوداظهاری مالیاتی

بر اساس ماده 192 قانون مالیات های مستقیم، چنانچه مودی، وکیل یا نماینده حقوقی او در مهلت مقرر اقدام به عدم ارسال خوداظهاری مالیاتی نماید، جریمه ای را سازمان امور مالیاتی کشور برای او درنظر خواهد گرفت.

چنانچه شخص حقیقی باشد، به میزان 10 درصد از درآمد مشمول مالیات وی جریمه ای نقدی منظور خواهد گردید.

در صورتی که شخص حقوقی باشد، 30 درصد از درآمد مشمول مالیات وی جهت پرداخت جریمه عدم ارسال خوداظهاری مالیاتی در مهلت مقرر بلوکه خواهد شد.

سوالات متداول

خوداظهاری مالیاتی چه تفاوتی با اظهارنامه مالیاتی دارد؟

اظهارنامه مالیاتی به صورت خوداظهاری تکمیل می گردد. و در حقیقت به شیوه ارسال اظهارنامه اشاره دارد. از آنجایی که مودیان خودشان باید درآمد واقعی خویش را به ممیز خود اعلام نماید، به این کار خوداظهاری مالیاتی می گویند.

فرآیند خوداظهاری مالیاتی چگونه قابل انجام است؟

به صورت اینترنتی فرمی با ماهیت الکترونیکی قابل درج اطلاعات بوده و مودیان به این طریق فرآیند خوداظهاری را انجام می دهند. حتما فرآیند خوداظهاری مالیاتی توسط شخص حقیقی که کسب و کار و مجوزهای مربوطه به نام او می باشد، بایستی انجام شود.