مالیات بر خانه های خالی، مسکونی، تجاری چگونه محاسبه خواهد شد؟

در بحث قوانین مالیاتی، مالکانی که دارای واحد مسکونی خالی از مستاجر هستند باید مالیات پرداخت کنند. شاید با خواندن این جمله متعجب شوید و هزاران سوال در ذهنتان پیش بیاید. ممکن است برای خانه ای، متقاضی برای اجاره وجود نداشته باشد و یا منزل آن قدر قدیمی است که مستاجری تمایل به اجاره کردن خانه مورد نظر را ندارد. اما نگران نباشید چرا که تعلق گرفتن مالیات به خانه های خالی دارای شرایط و ضوابطی است و به عوامل زیادی بستگی دارد. با مشورت از مشاور مالیاتی می توانید با انجام اقداماتی خاص از معافیت مالیاتی خانه های خالی برخوردار شوید.

این قانون برای املاک تجاری نیز تصویب شده است. هدف از پرداخت مالیات خانه های خالی، تکان دادن بازار مسکن و جلوگیری از پیشرفت خانه های خالی است. در صورتی که مالک چندین خانه خالی هستید و نمی دانید که چقدر مالیات به این خانه ها تعلق می گیرد بهتر است با از خدمات مالیاتی  موسسه حساب اندیش ایرانیان بهرمند شوید و از آنها مشاوره بگیرید.

منظور از مالیات بر خانه های خالی چیست؟

کلیه مالکان خانه هایی که در آن شخص یا اشخاصی سکونت ندارند و هیچ استفاده ای از آن ملک نمی شود و به اصلاح خالی هستند، باید مالیات پرداخت کنند. اما ملک باید بر اساس استانداردهای تعیین شده از سوی سازمان دارائی شرایط و ضوابطی داشته باشد. میزان مالیاتی که بر خانه های خالی تعلق میگیرد ارتباط مستقیمی با متراژ ملک و شهر محل سکونت دارد. منظور از مالیات بر خانه های خالی مالیاتی است که به املاک اشخاص تعلق می گیرد. مالیات بر املاک و مستغلات از دسته مالیات های مستقیم هستند.

نحوه تشخیص خانه های خالی که مشمول مالیات می شوند؟

برای اینکه به خانه خالی مالیات تعلق گیرد باید دارای شرایط و ضوابط تعیین شده از سوی سازمان امور مالیاتی باشد. در غیر اینصورت مشمول پرداخت مالیات بر خانه های خالی نخواهد شد.

• جمعیت شهری که در آن خانه خالی وجود دارد باید از 100 هزار نفر عبور کند. به عبارت دیگر شهرهای کوچک و زیر 100 هزار نفر مشمول پرداخت مالیات بر خانه های خالی نخواهند شد.
• خانه محل سکونت فرد باشد. یا اینکه مالک از آن به عنوان خانه فردی استفاده کند.
• فرد مستاجر اقامتگاه اصلی نداشته باشد.
• خانه مورد نظر حداقل به مدت 4 ماه در اجاره باشد.
• خانه برای فروش یا اجاره ثبت شده باشد. البته مالک باید در سامانه املاک و مستقلات کار ثبت فروش یا اجاره را انجام دهد.
• خانه موقوفی باشد و برای اجاره دادن مشکلاتی بر سر راه مالک وجود داشته باشد.
• خانه ورثه ای بوده و برای تقسیم ملک پرونده قضایی در جریان باشد که نتوان ملک مورد نظر را اجاره داد.

در صورتی که مسکن مورد نظر دارای شرایط گفته شده باشد، مالیات بر املاک خالی تعلق نخواهد گرفت. ولی در غیر اینصورت مشمول پرداخت مالیات خانه های خالی خواهد شد. شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاور مالیاتی در این خصوص مشورت کنید.

مالیات خانه های خالی چگونه محاسبه می شود؟

ماده 54 قانون مالیات های مستقیم اعلام می دارد، خانه هایی که بیشتر از 120 روز در سالی خالی هستند باید مالیات پرداخت کنند. البته شروط ذکر شده در تیترهای قبلی باید شامل مسکن مورد نظر شود. این گونه نیست که هر خانه خالی به مدت 120 روز مشمول مالیات گردد.

نحوه محاسبه بدین گونه است که نرخ اجاره برای متراژ و منطقه مورد نظر تعیین شده و سپس 25 درصد را از مجموع اجاره 12ماهه کسر خواهند کرد. بر اساس مقادیر باقی مانده نرخ مالیات محاسبه شده و مالک باید آن را پرداخت نماید. به عبارت دیگر مالیات به صورت سالانه قابل پرداخت خواهد بود.

خانه های خالی معاف از مالیات

خانه مورد نظر چه فرسوده و قدیمی و یا نوساز باشد، مشمول پرداخت مالیات خانه خالی خواهد بود. به عبارت دیگر قوانین مالیات برای هر خانه یکی خواهد بود. اما خانه های زیر مشمول معافیت مالیاتی خواهند بود:

خانه های سازمانی دولتی که بنا به دلایلی خاص خالی است.

خانه خالی که به عنوان خانه مهمان یا خانه فرعی برای مالک اصلی مورد استفاده قرار می گیرد.

خانه هایی که محل اسکان کارگران هستند و هر روزه در آن سکونت نمی شود. به عبارت دیگر بیشتر از 4 ماه نباید خالی باشد.

خانه های خالی که به عنوان انبار وسایل مورد استفاده قرار می گیرند. البته تعداد املاک مالک اصلی استعلام خواهد شد و مالک مشمول پرداخت مالیات بر املاک خواهد شد. ولی مالیات خانه خالی به این ملک تعلق نخواهد گرفت.

خانه های ویلایی در شمال و دیگر مناطق در صورت سکونت حداقل 4 ماه مشمول پرداخت مالیات نخواهند شد.

بهتر است برای تعلق نگرفتن مالیات به خانه های ویلایی از سرایدار شبانه روزی برخوردار شوید.

ملاک خالی بودن خانه ای که مالیات به آن تعلق نمی گیرد، در تیترهای قبلی توضیح داده شد. و اگر خانه ای با سگ نگهبان محافظت شود نمی توان اذعان داشت که ملک مورد نظر خالی است.

توجه: خانه ای که به مالک فعلی ارث رسیده باشد، مشمول پرداخت مالیات بر ارث خواهد بود. در خصوص مشمول نشدن مالیات خانه خالی می توانید خانه را اجاره دهید. در صورتی که ملک بر اساس دلایل منطقی اجاره نرفت، باید به تایید کارشناسان برسد.

کدام خانه‌ها در سال 1402 مشمول مالیات می‌شوند؟

• خانه هایی که در شهرهای بزرگ و بیشتر از 100 هزار نفر جمعیت واقع شده اند و مشکلات کمبود مسکن در آن شهرها وجود ندارد.
• تکلیف ملک ورثه ای یا موقوفی مشخص شده است و بی دلیل خالی می باشد.
• خانه ای که به دلایل غیر موجه خالی است.
• خانه ای که متقاضی برای اجاره دارد ولی مالک بی دلیل آن را اجاره نمی دهد.
• خانه نوساز در منطقه ای عالی که بدون دلایل مشخص اجاره داده نشده است.

خانه های مذکور در سال های اول تا سوم به ترتیب با ضریب 6، 12 و 18 برابر ارزش اجاره ملک باید مالیات پرداخت کنند. البته برای جلوگیری از پرداخت مالیات خانه های خالی بهتر است خانه را به یک سرایدار نیمه وقت اسکان دهید.

پس از اینکه دولت پیامک مبنی بر شفاف سازی وضعیت خانه های خالی را برای شما ارسال نمود، شما تا مدت زمان دو ماه فرصت دارید وضعیت خانه را مشخص کنید. برای مشخص کردن وضعیت باید به سامانه اسکان و املاک کشور مراجعه نموده و در آنجا ثبت نام کنید.

در صورتی که بنا بر هر دلیلی نمی خواهید خانه خود را اجاره دهید و مالیات بر خانه های خالی را پرداخت نکنید، باید وضعیت ملک خود را هرچه سریع تر مشخص کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با مرکز خدمات مالیاتی معتبر صحبت نموده تا مشمول جریمه های بیشتری نشوید.

ایا مالیات برای املاک تجاری خالی نیز محاسبه می شود؟

بله.  املاک تجاری که ماهیت کسب و کاری دارند و از آنجا درآمدی کسب می گردد مشمول پرداخت مالیات هستند. در صورتی که ملک تجاری خالی باشد باید مالیات توسط مالک پرداخت شود.

اما در صورتی که ملک تجاری به هر دلیلی اجاره نرود باید مستنداتی را ارائه دهید.

مالیات پرداخت املاک تجاری خالی از خانه های خالی بیشتر است. زیرا از اینگونه املاک درآمد بیشتری بدست می آید و معمولا بزرگتر هستند. ضریب مشخصی برای تعیین مالیات توسط اداره دارائی مشخص گردیده است که با توجه به متراژ، منطقه و شهر متفاوت است.

سوالات متداول

آیا برای پرداخت مالیات خانه های خالی باید اظهارنامه مالیاتی تکمیل کرد؟

در صورتی که واجد شرایط باشید باید به سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید. و در منوهای مربوط به سایت باید مقدار تعیین شده را پرداخت کنید.

میزان دقیق مالیات بر املاک چه تفاوتی با مالیات بر خانه های خالی دارد؟

در مالیات بر املاک، مالک خانه ویلایی یا لوکسی که ملکش بیشتر از 15 میلیارد تومن ارزش دارد باید 2 هزارم ارزش ملک را نسبت به مازاد مقدار تعیین شده باید پرداخت نماید.

مالیات بر خانه خالی برای اشخاصی که بیشتر از 5 ملک خالی دارند چگونه محاسبه خواهد شد؟

سال اول 12 برابر، سال دوم 24 برابر و سال سوم با ضریب 36 برابر ارزش اجاره ملک محاسبه خواهد شد.