در مباحث حسابداری خصوصا زمانی که بخواهیم در پایان سال مالی یا دوره مالی مورد نظر، کار بستن حساب را انجام دهیم مفاهیم سود و زیان انباشته بیشتر از هر زمان دیگری پر رنگ تر خواهد شد. به عبارت دیگر یک حسابدار ارشد باید از این مفاهیم برای ارائه ترازنامه سود و زیان و ارائه انواع اسناد و مدارک حسابداری به اداره امور مالیاتی و سامانه مودیان آگاهی کامل داشته باشد. سود انباشته ب آن بخش از سودی اطلاق می گردد که به طور کامل میان سهام داران یا شرکاء یک مجموعه تقسیم نشده باشد و مقداری باقی بماند. مقدار باقی مانده سود در حسابی نگهداری خواهد شد که به آن حساب، حساب سود و زیان انباشته می گویند. سود و زیان انباشته روند توسعه شرکت را نشان خواهد داد. به عبارت دیگر می توان یک برآورد کلی از اوضاع کسب و کار بدست آورد.
تعریف کلی از سود و زیان انباشته
سود و زیان انباشته به آن میزان سودی گفته می شود که در جیب هیچ یک از سرمایه گذاران و سهام داران وارد نخواهد شد. این میزان سود برای توسعه شرکت، خرید تجهیزات و ماشین آلات، سرمایه گذاری برای بخشی از کسب و کار و یا به عنوان ودیعه برای اخذ وام کاربرد دارد. هر کسب و کاری لازم است چنین سرمایه ای داشته باشد.
سود و زیان انباشته در ترازنامه
برای اینکه بتوانیم سود و زیان انباشته را محاسبه کنیم باید به ترازنامه دسترسی پیدا کنیم. در ترازنامه سود و زیان می توان آماری کلی از اوضاع مالی کسب و کار را بدست آورد. سود و زیان انباشته از سود و زیان سال جاری و سود و زیان جمع شده سال قبل بدست می آید. حال برای اینکه به مفهوم سود و زیان انباشته در ترازنامه پی ببریم لازم است که با فرمول زیر آشنا شویم:
فرمول محاسبه :
سود و زیان انباشته = سود انباشته ابتدایی + سود یا زیان خالص – سود سهام نقدی – سود سهم
مقدار سود انباشته کاملا متغیر است و می تواند سال به سال افزایش یابد. به عبارت دیگر از دوره مالی سال قبل به سال های جدید به صورت سلسله وار منتقل می گردد. در ترازنامه، جای سود انباشته در سمت چپ بوده و درست در قسمت حقوق صاحبان سهام قرار می گیرد.
سود انباشته برای اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده
یکی از انواع مالیات که بسیاری از واحدهای کسب و کاری حقوقی و حقیقی باید آن را پرداخت نمایند، مالیات بر ارزش افزوده است که باید یه صورت فصلی پرداخت شود. به عبارت دیگر تا پانزدهم اولین ماه فصل بعد از فصل فعلی شما فرصت دارید تا مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت نمایید که برخی کسب و کارها با مراجعه به بانک باید آن را پرداخت نمایند و افرادی دیگر از طریق سامانه Evat روال پرداخت آنلاین مالیات بر ارزش افزوده را انجام خواهند داد. اما سوال اینجاست که آیا برای محاسبه ارزش افزوده صورت سود و زیان انباشته لازم است؟ در پاسخ باید بگوییم خیر. در مالیات بر ارزش افزوده ما با فروش محصول، کالا و خدمات سروکار داریم و 9 درصد از مبلغ هر کالای فروخته شده باید به عنوان مالیات پرداخت گردد. البته برخی کالاهای با شرایط خاص ممکن است 9 درصد نباشد.
اما در مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی لازم است تا حسابدار ارشد یا مشاور مالیاتی کسب و کار نظارتی بر صورت های سود و زیان انباشته داشته باشد تا به این ترتیب بتواند میزان درآمد را در اظهارنامه مالیاتی لحاظ نماید.
سود و زیان انباشته در صورت های مالی
سود و زیان انباشته در قالب صورت حساب گزارش می شود. اما جزئی از صورت های اصلی حسابداری محسوب نمی شود اما برای محاسبه مالیات لازم است. اگر از آن دست کسب وکارهایی هستید که قصد دارید به صورت قانونی از انواع معافیت های مالیاتی برخوردار شوید، بهتر است با شرکت حسابداری حساب اندیش ایرانیان در مشاوره باشید.
صورت انباشته را به نام صورت حقوق صاحبان سهام نیز می شناسند.به عبارت دیگر برای بسیاری از همگان به این شکل شناخته شده است. اما اگر شما حسابدار یک شرکت یا کسب و کاری هستید، علاوه بر ایجاد صورت سود و زیان و ترازنامه لازم است صورت حسابی از سود انباشته را ایجاد نمایید.
سوالات متداول
تهیه صورت سود و زیان انباشته چه مزیتی برای کسب و کار می تواند داشته باشد؟
در صورتی که شرکت یا کسب و کار با بدهی مواجه باشد می توان از طریق سود انباشته آن را پرداخت کرد. همچنین اگر سود انباشته منفی باشد به شما این هشدار را خواهد داد که دچار کسری شده اید. در حقیقت سود انباشته با نماد مثبت نشان داده خواهد شد و سود منفی و یا همان زیان با علامت منفی نشان داده می شود.
آیا همیشه صورت سود و زیان منفی نشانه بدهکاری و یا ورشکستگی است؟
خیر. بسیاری از شرکت هایی که تازه تاسیس هستند ممکن است صورت سود و زیان منفی داشته باشند که این امر کاملا طبیعی به نظر می رسد. خصوصا زمانی که شرکت یا واحد کسب و کاری برای راه اندازی وامی را اخذ نموده باشد.
صورت سود و زیان منفی هر چند وقت یک بار محاسبه خواهد شد؟
بسته به سیاست های مالی کسب و کار می تواند به صورت ماهانه، سه ماهه و یا سالانه محاسبه گردد. اما برای بسیاری از واحدها به شکل سالیانه است.
