تجدید ارزیابی دارایی ها و چگونگی انجام آن

در بازار سرمایه هر روز ارزش دارایی ها تغییر می کند و باید میزان استهلاک و سود دارایی ها و ارزش کنونی آن ها مورد بررسی قرار بگیرد. تجدید ارزیابی در حسابداری به معنای به روز کردن ارزش دارایی های شرکت ها است. که این دارایی ها می تواند در دو طبقه دارایی های استهلاک پذیر و دارایی های استهلاک ناپذیر جای بگیرد. طی عملیات تجدید ارزیابی کلیه دارایی های غیر نقدی و مستهلک شفاف سازی شده و مطابق قانون اشخاص حقوقی باید به صورت دوره ای در هر 5 سال یک بار تجدید ارزیابی داشته باشند.

تجدید ارزیابی چگونه انجام می شود؟

ارزش دفتری دارایی های ثابت مشهود برابر بهای تمام شده تاریخی داراییهای مذکور پس از کسر استهلاک انباشته آنهاست. ارزش دفتری داراییهای ثابت مشهود نشان دهنده ارزش واقعی آنها نیست. در شرایط تورمی ارزش واقعی(منصفانه) دارایی های ثابت مشهود بالاتر از ارزش دفتری منعکس در دفاتر است.

استفاده کنندگان از صورت های مالی که بیشتر سهامداران شرکت ها هستند باید از  این موضوع اطلاع داشته باشند تا بتوانند در تصمیم گیریهای خود مدنظر قرار دهند. در مواقعی که سهامداران شرکت قصد واگذاری سهام خود را داشته باشند، هیچگاه ارزش دفتری سهام خود را ملاک انجام معامله قرار نمی دهند. در اینگونه مواقع ارزش روز داراییها و بدهی های شرکت مبنای تعیین بهای سهام قرار می گیرد.

کلاً هنگام پیاده سازی تجدید ارزیابی ارزش دارایی‌ها را با نظر کارشناسان به قیمت روز تنزیل می‌ شود و تفاوت ارزش روز و ارزش دفتری دارایی‌ها یک مابه التفاوت است که می بایست در طرف دارایی‌ها بدهکار شود و حساب در مازاد تجدید ارزیابی‌ها بستانکار گردد. این حرکت بر ارزیابی بر دارایی‌هایی مانند ساختمان و ماشین‌آلات که استهلاک‌ نسبتاً بالاتری دارند، اثر قابل‌توجهی می گذارد.

مدل های تجدید ارزیابی

• دارایی های غیراستهلاک پذیر

دارایی هایی مانند زمین که در طول زمان مستهلک نمی‌شوند درصورتی که مورد تجدید ارزیابی قرار بگیرند تاثیری بر هزینه استهلاک و جریان های نقد آتی شرکت ندارند و صرفا اعداد دارایی و سرمایه را در ترازنامه را به روز می‌کنند.

• دارایی های استهلاک پذیر

در این بخش سود مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها که به حساب افزایش سرمایه لحاظ می‌شود؛ در سال ایجاد، مشمول مالیات نیست؛ اما تجدید ارزیابی دارایی های استهلاک پذیر (ساختمان، تجهیزات) موجب افزایش هزینه استهلاک برای سال های آتی می‌گردد و سود خالص را از طریق افزایش دادن هزینه سربار در بهای تمام شده، کاهش می‌دهد. همچنین هزینه استهلاک دارایی های به روز شده در سال‌های بعد هزینه غیر قابل قبول مالیاتی است و صرفه جویی مالیاتی ایجاد نمی‌کند .