ماده 53 قانون مالیاتهای مستقیم
درآمد مشمول ماليات املاكی كه به اجاره واگذار می گردد عبارت است از كل مال الاجاره، اعم از نقدی و غير نقدی، پس از كسر بيست و پنج درصد (25%) بابت هزينه ها و استهلاكات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره.
درآمد مشمول ماليات در مورد اجاره دست اول املاک مورد وقف يا حبس بر اساس اين ماده محاسبه خواهد شد.
در رهن تصرف، راهن طبق مقررات اين فصل مشمول ماليات خواهد بود.
هرگاه موجر مالک نباشد، درآمد مشمول ماليات وی عبارت است از مابه التفاوت اجاره دريافتی و پرداختی بابت ملک مورد اجاره.
حكم اين ماده در مورد خانه های سازمانی متعلق به اشخاص حقوقی در صورتی كه ماليات آنها طبق دفاتر قانونی تشخیص شود جاري نخواهد بود.
تبصره 1- محل سكونت پدر يا مادر يا همسر يا فرزند يا اجداد و همچنين محل سكونت افراد تحت تكفل مالک اجاری تلقی نمي شود مگر اينكه به موجب اسناد و مدارک ثابت گردد كه اجاره پرداخت مي شود . در صورتي كه چند واحد مسكوني، محل سكونت مالک و يا افراد مزبور باشد، يك واحد براي سكونت مالک و يك واحد مسكونی براي هر يك از افراد مذكور به انتخاب مالک از شمول ماليات موضوع اين بخش خارج خواهد بود.
تبصره 2 – املاكي كه مجاناً در اختيار سازمانها و مؤسسات موضوع ماده (2) اين قانون قرار مي گيرد غير اجاری تلقی می شود.
تبصره 3- از نظر ماليات بر درآمد اجاره املاک هر واحد آپارتمان يك مستغل محسوب مي شود.
تبصره 4- در مورد املاكی كه با اثاثه يا ماشين آلات به اجاره واگذار می شود ، درآمد ناشی از اجاره اثاثه و ماشين آلات نيز جزء درآمد ملک محسوب و مشمول ماليات اين فصل می شود.
تبصره 5- مستحدثاتی كه طبق قرارداد از طرف مستأجر در عين مستأجره به نفع موجر ايجاد مي شود ، بر اساس ارزش معاملاتی روز تحويل مستحدثه به موجر تقويم و پنجاه درصد (50%) آن جزء درآمد مشمول ماليات اجاره سال تحویل محسوب می گردد.
تبصره 6- هزينه هايی كه به موجب قانون يا قرارداد به عهده مالک است و از طرف مستأجر انجام می شود و همچنين مخارجی كه به موجب قرارداد انجام آن از طرف مستأجر تقبل شده در صورتی كه عرفاً به عهده مالک باشد، به بهای روز انجام هزينه تقويم و به عنوان مال الاجاره غير نقدی به جمع اجاره بهای سال انجام هزينه اضافه مي شود.
تبصره 7- در صورتی كه مالک اعيان احداث شده در عرصه استيجاری ملک را كلاً يا جزئاً به اجاره واگذار نمايد، مبلغ اجاره پرداختی بابت عرصه به نسبت مورد اجاره از مال الاجاره دريافتی كسر و مازاد طبق مقررات صدر اين ماده مشمول مالیات خواهد شد.
تبصره 8- در صورتی كه مالک محل سكونت خود را بفروشد و در سند انتقال بدون اجاره بها مهلتی برای تخليه ملک داده شود، در مدتی كه محل سكونت انتقال دهنده مي باشد تا شش ماه و در بيع شرط مادام كه طبق شرايط معامله مبيع در اختيار بايع شرطی است، اجاری تلقی نمی شود مگر اين كه به موجب اسناد و مدارك ثابت گردد كه اجاره پرداخت می شود.
تبصره 9- وزارتخانه ها، مؤسسات و شركت های دولتی و دستگاههايی كه تمام يا قسمتی از بودجه آنها به وسيله دولت تأمين می شود، نهادهای انقلاب اسلامی، شهرداری ها و شركتها و مؤسسات وابسته به آنها و همچنين ساير اشخاص حقوقی مكلف اند ماليات موضوع اين فصل را از مال الاجاره هایی كه پرداخت مي كنند كسر و تا پایان ماه بعد به اداره امور مالياتی محل وقوع ملک پرداخت و رسيد آن را به موجر تسليم نمايند.
تبصره 10- واحدهای مسكونی متعلق به شركتهای سازنده مسكن كه قبل از انتقال قطعی و طبق اسناد و مدارک مثبته به موجب قرارداد واگذار می گردد مادام كه در تصرف خريدار می باشد، در مدت مذكور اجاری تلقی نمي شود و از لحاظ مالياتی با خريدار مانند مالک رفتار خواهد شد مشروط براينكه ماليات نقل و انتقال قطعي موضوع ماده (59) اين قانون به مأخذ تاريخ تصرف پرداخت شده باشد.
تبصره 11- مالكان مجتمع های مسكونی دارای بيش از سه واحد استيجاری كه با رعايت الگوی مصرف مسكن بنا به اعلام وزارت مسكن و شهرسازی ساخته شده يا می شوند در طول مدت اجاره از صد در صد (100%) ماليات بر درآمد املاک اجاری معاف می باشد در غير اين صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد يا واحدهای مسكونی در تهران تا مجموع يكصد و پنجاه مترمربع زيربنای مفيد و در ساير نقاط تا مجموع دويست مترمربع زيربنای مفيد از ماليات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف مي باشد.
قانون مالیات های مستقیم سازمان امور مالیاتی کشور
