مدیران کل محترم امور مالیاتی
تصویر دادنامه شماره 140231390003197328 مورخ 1402/12/09 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری متضمن ابطال از زمان تصویب بند 3-3 و عبارت «رأی آن قطعی و لازم‌الاجراء بوده و در سایر مراجع مالیاتی قابل طرح نخواهد بود مندرج در بند 5 ضوابط اجرایی موضوع ماده 172 قانون مالیات‌های مستقیم» (ابلاغی به موجب بخشنامه شماره 210/99/9 مورخ1399/01/20 معاونت وقت حقوقی و فنی مالیاتی); برای استحضار ارسال می شود.
* بند 3-3 مقرره موضوع شکایت بیان می دارد: درصورتی‌که اشخاص و مراکز مورد اشاره در ماده 172 قانون مالیات های مستقیم (مدارس، دانشگاه‌ها، و …) وجوه اهداء شده یا کمک‌های غیر نقدی بلاعوض از سوی اشخاص را در امور یاد شده در ماده مذکور به مصرف نرسانند، تسهیلات قانونی موضوع این ماده برای این مودیان نسبت به وجوه و کمک‌های مذکور اعمال نمی شود.
* بنا‌بر ادعای شاکی، محدودیت مذکور در مقرره فوق علاوه بر مغایرت با نص ماده 172 پیش‌گفته مغایر با اصل شخصی بودن مجازات نیز میباشد، چرا که در هیچ‌یک از متون قانونی بالاخص ماده مزبور شرطی جز پرداخت یا تخصیص وجوهات و اموال غیر نقدی وجود ندارد و هر شرطی مازاد بر آن به منزله محدود نمودن قلمرو اجرایی قانون است.
همچنین عبارت مندرج در بند (5) مقرره در مورد رسیدگی به اختلاف بین اداره مالیاتی و اعطاکننده راجع به میزان قیمت بیان می‌دارد: «رأی آن (هیأت حل اختلاف مالیاتی) قطعی و لازم‌الاجراء بوده و در سایر مراجع مالیاتی قابل طرح نخواهد بود»
بنا‌بر ادعای شاکی، مستفاد از مواد 244، 247 ق.م.م طرح کلیه اختلافات مالیاتی در بدو امر در هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی میسر بوده و در صورت عدم فصل خصومت قابل تجدید نظر خواهی در هیأت حل اختلاف تجدید نظر است. مقام واضع مصوبه خارج از حدود قانونی و بدون وجود نص، رای صادره توسط هیأت موضوع بند مورد اشاره را قطعی دانسته است.
* به موجب دادنامه دیوان با عنایت به اینکه قانونگذار در ماده 172 قانون مالیات‌های مستقیم در راستای امتیاز‌دهی به مودیانی که اقدام به پرداخت وجه و اعطای کمک برای احداث، تعمیر، تجهیز مدارس و سایر مراجع مندرج در ماده مزبور می‌نماید و این اقدام به تأیید وزارتخانه‌های ذیربط در قالب ضوابط اجرایی این ماده می‌رسد، حکم به قابل کسر بودن صد در صد وجوه پرداختی از بابت مالیات عملکرد سال پرداخت منبعی داده است که مودی انتخاب می‌کند، لذا مقرره موصوف که این امتیاز را محدود و در دایره شمول آن تضییق ایجاد می‌کند از تاریخ تصویب، ابطال شده است.
حسین عبداللهی
مدیر کل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی
