تهیه، تنظیم و ثبت اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

ارزش افزوده

به ارزشی که در فرایند تولید به ارزش کالاهای واسطه‌ای افزوده می‌شود، ارزش افزوده گویند. این مفهوم به فرایند تولید مربوط است و نه به کالای خاص.

تفاوت ارزش افزوده با سود

سود عبارتست از فروش خالص منهای هزینه ها که به مدیریت تعلق دارد. ارزش افزوده برابر است با فروش منهای ارزش مواد و خدمات خریداری شده از خارج که به مدیران و شاغلان تعلق میگیرد.

مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده، مالیات چند مرحله‌ای غیر مستقیم است که مصرف‌کننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می‌پردازد، به بیان دیگر در مراحل مختلف زنجیره واردات، تولید و توزیع براساس درصدی از ارزش افزوده کالاهای فروخته شده یا خدمات ارائه شده، اخذ می‌شود. مالیات پرداختی در هر مرحله از زنجیره واردات-تولید-توزیع به عنصر مرحله بعدی زنجیره، انتقال می‌یابد تا توسط مصرف‌ کننده نهایی پرداخت شود. نهایتا دریافت‌کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند.

به بیان دیگر، مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات عام و یا عمومی می باشد که بصورت چند مرحله ای از اضافه ارزش کالاهای تولید شده و یا خدمات ارائه شده در مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می شود. پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به صورت دوره‌ای و هر سه ماه یکبار است.

مدارک مورد نیاز جهت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

• گواهی ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده
• تمام صورت حساب‌های مربوط به خرید و فروش کالا و خدمات
• دفاتر قانونی
• اظهارنامه ‌های تایید شده قبلی
• رسیدهای بانکی پرداخت مالیات و عوارض
• برگه‌های اعلامیه بدهکاری و بستانکاری
• نوارهای صندوق
• اسناد گمرکی حمل و نقل
• اسناد مربوط به بیمه
• کلیه مستندات معاملات و عملیات

مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

مودیان مالیاتی مکلف هستند، طی 15 روز بعد از پایان هر فصل سال، نسبت به تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیات ارزش افزوده، اقدام نمایند. در غیر این صورت ، مشمول جرایم مالیاتی خواهند شد. مودیان می توانند با مراجعه به سایت سامانه ارزش افزوده، نسبت به ثبت نام اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده ۱۴۰۲​ و نحوه تکمیل ارسال ثبت نام آن به صورت الکترونیکی، اقدام نمایند.

چنانچه اشخاص حقیقی و حقوقی که ملزم به ارائه صورت های مالی حسابرسی شده هستند، از ارائه آن در مهلت مقرر خودداری نمایند علاوه بر آنکه درآمد مشمول مالیات آنها طبق مقررات قانون مالیات های مستقیم از طریق رسیدگی تعیین خواهد شد، مشمول جریمه ای معادل 20 درصد مالیات های متعلق خواهند بود.

چنانچه اشخاص حقیقی و حقوقی که ملزم به ارائه صورت های مالی حسابرسی شده هستند، از ارائه آن در مهلت مقرر خودداری نمایند علاوه بر آنکه درآمد مشمول مالیات آنها طبق مقررات قانون مالیات های مستقیم از طریق رسیدگی تعیین خواهد شد، مشمول جریمه ای معادل 20 درصد مالیات های متعلق خواهند بود. سایر جرائم به شرح ذیل می باشد:

جرائم ارزش افزوده :

ماده 22

• عدم ثبت نام مودیان در مهلت مقرر معادل ( 75 %) مالیات متعلق تا تاریخ ثبت نامه یا شناسایی حسب مورد
• عدم صدور صورتحساب معادل یک برابر مالیات متعلق
• عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب معادل یک برابر مابه التفاوت مالیات متعلق
• عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده معادل ( 25 %) مالیات متعلق
• عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد حسب مورد، معادل ( 50 %)مالیات متعلق
• عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل (25 %) مالیات متعلق

ماده 23
تاخیر در پرداخت مالیاتهای موضوع این قانون در مواعد مقرر موجب تعلق جریمه ای به میزان ( 2%) در ماه نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تاخیر خواهد بود.

گروههای مشمول ارزش افزوده

• مشمولین مرحله اول مالیات بر ارزش افزوده

شامل کلیه واردکنندگان ، صادر کنندگان ، کلیه فعالان اقتصادی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها در سال 1386 -1387 یک میلیارد و دویست و پنجاه میلیون ریال بیشتر بوده مشمول دوره اول می باشد.

• مشمولین مرحله دوم مالیات بر ارزش افزوده

این مرحله از ابتدای مهرماه سال 1388 به اجرا درآمد، کلیه اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی ، صرف نظر از میزان فعالیت که مشمول مرحله اول ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزود نگردیده بودند، شاغل به فعالیت در هر یک از موضوعات مندرج در بند الف ماده 96 ق م م به شرح زیر مشمول مرحله دوم ثبت نام و اجرای این نظام مالیاتی می باشند.

• مشمولین مرحله سوم مالیات بر ارزش افزوده

کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط فراخان های مرحله اول و دوم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده اند، در صورتی که در سال 1387 یا 1388 مجموع فروش کالا و خدمات معاف و غیر معاف آنها سه میلیارد ریال و بالاتر میباشد ، مشمول مرحله سوم ثبت نام و اجرای قانون از تاریخ اول فروردین ماه سال 1389 خواهند بود.

• مشمولین مرحله چهارم مالیات بر ارزش افزوده

کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط فراخان های اول و دوم و سوم مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده اند ، در صورتی که شاغل در برخی از فعالیتهای بند )ب( ماده 96 ق م م باشند ، با هر میزان فروش و یا درآمد ، مشمول مرحله چهارم ثبت نام بوده و مکلف به ثبت نام و اجرای قانون و انجام تکالیف و مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده از جمله صورت حساب، محاسبه، درج و وصول و عوارض متعلقه بصورت دوره ای از اول مهرماه 1389 می باشند.

• مشمولین مرحله پنجم مالیات بر ارزش افزوده

کلیه اشخاص حقوقی که بر اساس شرایط مرحله اول و دوم و سوم و چهارم ثبت نام ، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده اند ، در صورتی که هر یک از سال های 1388 و 1387 و یا 1389 مجموع فروش کالا و ارائه خدمات آنها یک میلیارد ریال و بیشتر باشد مشمول مرحله پنجم ثبت نام و اجرای قانون از اول مهرماه 1390 خواهند بود.

• مشمولین مرحله ششم مالیات بر ارزش افزوده

اشخاص حقوقی و حقیقی ، موضوع ماده 95 قانون م م که به فعالیتهای زیر اشتغال دارند:
الف : چلو کبابی ها
ب : سالن های غذا خوری
ج : سفره خانه های سنتی
د : اغذیه فروشی های زنجیره ای با مالکیت واحد و یا نام و نشان عنوان تجاری واحد فارغ از مساحت محل کسب و کار
و نوع مجوز

• مشمولین مرحله هفتم مالیات بر ارزش افزوده

کلیه اشخاص حقوقی فعال با هر حجم فروش یا درآمد که به موجب فراخان های قبلی تا کنون برای اجرای قانون فراخوان نشده اند ، مشمول اجرای قانون خواهند شد. اشخاص حقوقی که بعد از تاریخ اجرای فراخان نیز ایجاد ، تاسیس و به ثبت میرسند و یا شروع به انجام فعالیت می کنند. در صورت فعالیت با هر حجمی از فروش و یا درآمد، از اولین دوره مالیاتی بعد از شروع فعالیت مشمول اجرای قانون می باشند.

• مشمولین مرحله هشتم مالیات بر ارزش افزوده

جایگاه داران سوخت بنزین، نفت، گاز، نفت سفید، سوخت هوایی و گاز طبیعی ( از ابتدای سال 1399)

روش پرداخت مالیات بر ارزش افزوده

نرخ مالیات بر ارزش افزوده در سال 1399 کماکان 9% می باشد که شامل 6% مالیات و 3% عوارض است. در صورت ارائه چک، چک رمزدار و قبوض الکترونیکی سه رقم آخر مبلغ بایستی صفر بوده و به بالا گرد شود. مبالغ گرد شده به عنوان طلب مودی منظور گردیده و در هنگام صدور برگ قطعی تسویه می‌گردد. در صورت ارائه چک تضمینی به منظور پرداخت بدهی مالیاتی نسبت به صدور قبض نقدی از طریق سامانه مالیات برارزش افزوده اقدام نمایید و قبض صادر شده را همراه چک مذکور جهت وصول به بانک ارائه نمایید.

نکته 1: به اطلاع مودیان گرامی می رساند در صورت ثبت الکترونیکی اظهارنامه به امضای دیجیتال یا پرداخت کل مبلغ ابرازی در موعد مقرر نیازی به مراجعه حضوری جهت ارائه نسخه چاپی به واحدخدمات مودیان نخواهد بود.

نکته 2 : مودیان گرامی می توانند بدون مراجعه به واحدهای خدمات مودیان یا بانک، ازطریق سامانه www.evat.ir اقدام به تکمیل و صدور قبض مالیات و عوارض نموده و پس از دریافت شناسه قبض و شناسه پرداخت از طریق درگاههای “بانک ملی” شامل ATM، تلفنبانک، اینترنت بانک، POS اقدام به پرداخت مالیات و عوارض نمایند. لازم به ذکر است بعد از پرداخت قبض مذکور نیازی به ثبت آن در سامانه نمی باشد.

منابع : ویکی پدیا و سامانه مالیات بر ارزش افزوده